وقتی صحبت از اجرای یک پروژه طراحی دکوراسیون داخلی به میان می‌آید تمام دانش‌آموختگان دوره‌های طراحی به دنبال راهنمایی هستند که آنها را در مسیر ایده، طراحی، ساخت و ساز و اجرا هدایت کند. ما در این مقاله مراحل اجرای یک پروژه طراحی را در قالب چک ‌لیست طراحی دکوراسیون داخلی ارائه کرده‌ایم. به مرور زمان با استفاده از این چک لیست می‌توانید بر مراحل کار مسلط شده و کنترل بیشتری بر پروژه داشته باشید.

• بازدید از پروژه و جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز

اندازه‌گیری پروژه، بررسی نوردهی طبیعی ساختمان، بررسی جایگاه دیوارها، پنجره‌ها و درها

• جلسه در خصوص خواسته‌ها، انتظارات و نیازهای مشتری

یک طراح با تجربه بایستی از نیازهای مشتری خود آگاه باشد و مواردی را ببیند که مشتری به آن توجه نکرده است تا بتواند با یک طراحی فکر شده و جامع تمامی نیازهای مشتری را پوشش دهد. در اصل هدف از برگزاری این جلسات آشنایی با درخواست‌ها و نیازهای مشتری و انتظارتی است که او از طرح دارد، و در نهایت این جلسات باید به توافقی مشترک بین طرفین منجر شود چرا که این توافق تعیین کننده‌ی مسیر و نحوه‌ی طراحی خواهد بود.

• جمع‌آوری اطلاعات فنی و ایده گرفتن

در بازدیدی که از پروژه داشتید اطلاعاتی نظیر  ابعاد و اندازه‌های سایت، میزان نورگیری طبیعی فضا، موقعیت دیوارها، درها و پنجره‌ها و … را بدست آورده‌اید و از طرف دیگر طی جلسه‌ای که با مشتری داشته‌اید با سلیقه و انتظارات وی نیز آشنا شده‌اید. در بسیاری از ساختمان‌های قدیمی نقشه‌ی اولیه ساختمان وجود ندارد پس اگر قصد نوسازی و بازسازی یک ساختمان قدیمی را دارید ابتدا از فضای کنونی یک نقشه‌ی کامل تهیه کنید که شامل جایگاه دیوارهای اصلی و کاذب، محل دقیق در و پنجره‌ها و سایر مواردی باشد که در طراحی شما مهم هستند. در این مرحله می‌توانید با در کنار هم قراردادن موارد فوق و استفاده از طرح‌های مشابه، ژورنال‌ها، کاتالوگ‌ها، اینترنت و … براحتی ایده بگیرید. این موضوع را در نظر داشته باشید که استفاده از منابعی که ذکر شد به مفهوم کپی برداری از ایده‌ی شخص دیگری نیست، چرا که صراحتاً گفتیم که از این منابع می‌توانید برای طرح خود ایده بگیرید. اینکه همواره بتوانید امضای خود را در طرح داشته باشید بسیار با اهمیت است.

• تجزیه و تحلیل و تدوین برنامه‌ی اولیه اجرای طرح

با توجه به ابعاد و وسعت طرح یا میزان انرژی، زمان و هزینه‌‌ای که صرف آن می‌شود؛ قرارداد بین مشتری و طراح می‌تواند یک قرارداد ساده یک صفحه‌ای و یا حتی یک سند طولانی و قانونی باشد که در آن همه‌ی موارد به ریز دیده شده و مسئولیت طرفین طرح مشخص باشد. در نظر داشته باشید که در پروژه‌های بزرگ علاوه بر مواردی که در شماره ۳ ذکر شد سیستم‌های مکانیکی و الکترونیکی باید به دقت ارزیابی شوند پس با یک پیمانکار هماهنگ کنید و این کار را به متخصص آن بسپارید. پس از تجزیه و تحلیل موارد موثر در اجرای طرح و با در نظر گرفتن تمامی موارد ذکر شده در قرارداد می‌توانید به تدوین برنامه‌ی اولیه بپردازید. تدوین این برنامه به شما در مسیر درستی از ایتدا تا تحویل پروژه هدایت خواهد کرد.

• انتخاب بین بازسازی کل بنا یا ساخت بخشی از فضا

همواره این سوال برای طراح و مشتری پیش می‌آید که باید بخش خاصی از فضا بازسازی شود یا تمام بنا؟! وقتی که پای نوسازی فضای از پیش ساخته به میان می‌آید، طراح بایستی ابتدا از پروژه‌ی فعلی نقشه‌ای دقیق تهیه کند. در شرایطی که ساختمان قدیمی است، این کار به دوش شماست اما در مورد ساختمان‌های نوساز می‌توانید با معمار یا پیمانکار آن ساختمان ملاقاتی داشته و نقشه‌ی اصلی ساختمان را دریافت کنید. این شما هستید که با بررسی فضای کنونی تعیین می‌کنید که آیا نیازی به بازسازی کل بنا هست و یا با ساخت بخشی از فضای پروژه نیاز مشتری مرتفع خواهد شد. از طرفی شما به عنوان طراح در جلسه با مشتری به این توافق باید برسید.

• تخمین میزان بودجه مورد نیاز بر اساس طرح

با کمک تجزیه و تحلیلی که روی طرح داشتید و در نظر گرفتن نیازها و انتظارات مشتری، بودجه مورد نیاز برای اجرای طرح را تخمین بزنید. در نظر داشته باشید که این بودجه‌بندی شامل بودجه‌ی لازم برای بازسای یا نوسازی فضا و همچنین مواد اولیه، تجهیزات، اسباب و اثاثیه، هزینه‌ی دستمزد مجریان طرح و دستمزد خود شما خواهد بود. اینجاست که توانایی شما و همینطور اطلاعاتتان در مورد تامین‌کنندگان مواد اولیه و تجهیزات و قیمت به روز آنها به کمکتان خواهد آمد.

• اتود اولیه ایده یا خلق اثر ذهنی بر روی کاغذ

تا این مرحله ما صحبتی از طراحی نکردیم و تماما در مورد نحوه‌ی  جمع‌آوری اطلاعات فنی و غیرفنی پروژه و شروع آن گفتیم. روی طراحی اولیه یا اتود طرح تمرکز کنید و چند مدل از اثری که در ذهن‌تان خلق شده برای مشتری تهیه کنید. این کار را خیلی ساده و با جزئیات کم انجام دهید.

• طراحی اولیه با روش دست آزاد (اسکیس)

در این مرحله باید طرح و ایده‌ای که در مرحله‌ی قبل در ذهن خلق کرده‌اید را با حداکثر جزئیات بر روی کاغذ پیاده کنید. طراحی دست آزاد طراح را وادار می‌کند تا موارد اساسی را از موارد بی‌اهمیت یا کم‌اهمیت جدا کرده و بدین ترتیب بتواند طرحی که در نهایت در فضا اجرا می‌شود را بهتر ببیند. طراحی دست آزاد در واقع به تصویر کشیدن سریع ایده با جزئیات است و به همین دلیل معمولاً با یک رنگ کشیده می‌شود.

• پیاده کردن طرح به صورت شماتیک

همانطور که گفتیم طراحی دست آزاد (اسکیس) معمولاً با اتکا بر موارد اساسی در طراحی کشیده شده و در آن تناسب مقیاس رعایت نمی‌شود لذا طراح نمی‌داند که آیا طرح کشیده شده با اندازه‌های اصلی پروژه مطابقت دارد یا خیر. در این مرحله به منظور رفع این مشکل، هر بخش از موضوع طراحی با در نظر گرفتن جزئیاتی مانند ضخامت صفحات و تناسب مقیاس ترسیم می‌شود.

• تأییدیه مشتری در مورد کلیت اتود اولیه

پیش از آنکه درگیر اجرای طراحی با نرم‌افزار شوید، طرحی را که در مرحله‌ی قبل ترسیم کرده‌اید برای مشتری ارسال کنید تا اگر تغییری لازم بود اعمال کنید. در صورتیکه طرح شما مورد تایید مشتری بود وارد مرحله‌ی بعد خواهید شد و در غیر اینصورت لازم است مراحل ۷ تا ۹ را مجددا انجام دهید.

• طراحی نقشه‌های نهایی به صورت دقیق با نرم‌افزار

در صورتیکه طرح مورد تایید مشتری بود باید تمام جزئیات به صورت دقیق و به کمک اصول نقشه‌کشی و رسم فنی، ترسیم شود تا علاوه بر در دست داشتن کلیات طرح بتوان جزئیات آن را نیز بررسی و در مورد آن تصمیم گیری کرد. در این مرحله نقشه‌ی طرح به دو صورت متفاوت یکی برای ارائه به مشتری و دیگری برای اجرا ترسیم می‌شود.

در نقشه‌ای که به مشتری ارائه می‌شود (که نقشه‌ی پیشنهادی نیز نامیده می‌شود) طراح تلاش می‌کند تا بر نقشه‌های سه‌بعدی و زیباسازی شده با رنگ، نور، بافت و … بیشتر تکیه کند. نقشه پیشنهادی به مشتری در درک طرح کمک می‌کند. در حال حاضر نرم‌افزارهای متفاوتی هستند که در این مرحله استفاده می‌شود و از میان آنها ۳DMAX بیشترین کاربرد را دارد.

و اما در نقشه‌ای که برای اجرای طرح ترسیم می‌شود تمام جزئیات لحاظ شده و اصول رسم فنی و نقشه‌کشی در آن رعایت می‌شود. درک این نقشه‌ها برای مخاطب عادی‌ای که سر رشته‌ای از نقشه‌کشی ندارد دشوار خواهد بود و بیشتر برای طراحان و مجریان طرح کاربرد دارد.

• تهیه و آماده‌سازی مواد اولیه مورد نیاز و لوازم و تجهیزات

حالا که طرح‌ها توسط مشتری تایید شده و نقشه‌ی نهایی و فنی آن هم ترسیم شده است وقت آن رسیده تا به تهیه و آماده‌سازی مواد اولیه و تجهیزات بپردازید. این مرحله شامل بررسی، مقایسه، انتخاب و سفارش تمامی مواد اولیه مصرفی کار و همچنین مبلمان و اثاثیه مورد نیاز است. لازم است که بر بازار مواد اولیه و مبلمان اشراف کامل داشته باشید تا بتوانید بهترین خرید را انجام دهید. فراموش نکنید اطلاعاتی را که در مرحله‌ی اول از خواست، نیاز و سلیقه‌ی مشتری بدست آورده‌اید را در انتخاب خود لحاظ کنید.

• ساخت و ساز و نظارت بر آن

کوچکی و بزرگی پروژه یا جزئیات و دقت طرح، تعیین‌کننده طول زمان اجرا و میزان نظارت بر آن است. البته این موضوع به میزان مهارت پیمانکاران و مجریان طرح نیز بستگی دارد. زمانیکه طرح نهایی شد لازم است برآوردی هم در مورد زمان اتمام طرح داشته باشید.

بعد از طراحی، اجرای کار  برعهده‌ی تیم اجرا و یا پیمانکار است  که موظف هستند طرح انتخابی مشتری را تمام و کمال تحویل دهند. این تیم باید تجربه‌ی کافی در زمینه‌ی اجرا و اداره‌ی پروژه‌های ساختمانی داشته باشند  و به خوبی متریال‌ها و نحوه‌ی نصب و اجرای آنها را بشناسند و توان اجرا و رهبری چندین پروژه را همزمان داشته باشند. به صورت کلی باید گفت که وظیفه نظارت صحیح و اصولی بر تمامی فرآیندهای ذکر شده برعهده‌ی طراح است. دقت و جزئیات نقشه‌های پروژه، میزان نظارت مورد نیاز را تعیین می‌کند. هرچه نقشه به همراه جزئیات آن کامل‌تر باشد، زمان کمتری در مرحله‌ی ساخت و ساز مصرف خواهد کرد.

از آنچه که مطرح کردیم، به طور مشخصی می‎‌توان به این نتیجه رسید که طراحی داخلی هر فضا جزئیات بسیار زیاد قابل توجهی از ابتدا تا انتهای کار دارد و  به همین دلیل است که همه طراحان داخلی و به خصوص شرکت‌های بزرگ که پروژه طراحی هتل‌ها، ادارات و محیط‌های آموزشی را تقبل می‌کنند، در تمام مراحل و جنبه‌های کار، برگه‌های کاری و چک لیست دارند. هر قسمتی از کار تحت نظر ناظری است که مرتب تمام چک لیست‌ها را کنترل کرده تا مطمئن شود که پروژه به درستی روند پیشرفت خود را طی می‌کند برای موفقیت در امر دکوراسیون فضای داخلی به همراه داشتن چک لیست طراحی دکوراسیون داخلی آرمان به کمک‌تان خواهد آمد.